Bebek Beslenmesi Rehberi

Bebeğini doğru şekilde beslemek, her şeyin en sağlıklısını ve en doğrusunu ona sunmak ve bebek beslenmesi ile ilgili her şeyi bilmek istediğini biliyoruz. Ayrıca, ek gıdaya geçiş için ne kadar sabırsız olduğunu da... Ancak bebek beslenmesi konusunda dikkat etmen ve sabır göstermen gereken çok fazla şey var. Biz de bilmen gereken her şeyden bu rehber yazımızda bahsettik.

Ay ay bebek beslenmesi sayfamızda her aya özgü beslenme ipuçlarımız yer alıyor. Şimdi bebek beslenmesi ile ilgili kafana takılanlara cevap vermek için detaylara geçebiliriz.

Bebek beslenmesi anne sütü ile başlar!

bebek beslenmesi

Bebeğinin doğar doğmaz tanışması gereken ilk ve tek besin maddesi anne sütü olmalı. Anne sütünün yerini tutabilecek başka hiç bir besin maddesinin olmadığını ve en az ilk 6 ay bebeğini anne sütü ile beslemenin çok önemli olduğunu bilmelisin.

Bazı durumlarda sütün az gelebilir, sütünün bebeğine yetmemesi söz konusu olabilir. Böyle bir durum olduğunda bebeğini emzirmekten hemen vazgeçme! Bebeğin emme refleksi ile dünyaya geldiği için ve süt kanalları emme eylemi ile harekete geçeceği için sütün az gelse, hatta gelmese bile bebeğinin emme hareketi ile süt miktarının artma olasılığı var. Ancak yine de süt üretiminde bir değişim yoksa, devam sütü ve mama takviyelerine başlayabilirsin.

Sütün azsa mutlaka oku: 8 Adımda Anne Sütünü Arttırmanın Yolları

Formül bebek mamaları konusunda nelere dikkat etmelisin?

Bebeğine besin takviyesi yapman gerekiyor ve bir mama arayışına girdin. Piyasada birçok mama var ancak hangisinin bebeğine uygun bir mama olup olmadığını tespit etmen gerekir.

  • Bebeğinin yaş aralığı,

  • Bu aralıkta hangi besin maddelerine ihtiyaç duyduğu,

  • Fiziksel olarak herhangi bir sorunu olup olmadığı gibi konuları netleştirmen gerekli. Bebeğinin yaşına uygun, ihtiyaç duyduğu besin maddelerini içeren, koruyucu ve katkı maddesi içermeyen bebek mamalarını tercih edebilirsin.

Bu konu ile ilgili sana çok yardımcı olacak bir yazımız da var: Bebek Maması Markalarından Hangisi Senin Ufaklığa Göre?

Söz konusu devam sütü olduğunda ise mamalarda geçerli olan tüm kriterler süt içinde geçerli. Ancak bebeğinin laktoz alerjisi gibi bir durumu söz konusu ise kullanımına bazı düzenlemeler getirmen gerekir. Keçi sütü bazlı ya da laktozu azaltılmış devam sütleri uygun bebeğin için uygun olabilir.

Hangi marka, hangi özelliklere sahip? Hangi devam sütü bebeğine uygun görmek istersen: Markaları Karşılaştırdık: 10 Devam Sütünden Hangisi İyi?

Mama ve devam sütü kullanımını 6. aya kadar günde 4-5 kez olarak düzenlemelisin. Bebeklerde gece beslenmesi durumu söz konusu olduğunda da devam sütü ile o anki açlığını yatıştırabilirsin. Ancak 6. aya gelip ek gıdalara başlandığında beslenme düzeni ile ilgili bazı değişiklikler söz konusu olacak.

Anne sütü alan bebeklerde ek gıdaya geçme süreci

Bebeğin anne sütü alıyorsa, 6. aya kadar beslenmesi ile alakalı herhangi bir ek gıdaya ihtiyaç duymaz. Anne sütü ihtiyaç duyduğu tüm besin maddelerini ona sağlayacak. Ama 6. ay ile birlikte büyüyen ve gelişen vücudu anne sütünde bulunmayan yapı taşlarına ve daha fazla enerjiye ihtiyaç duyacak. İşte bu noktada 6. ay ile birlikte devreye ek gıdaları sokabilirsin.

Anne sütü almayan bebeklerde ek gıdaya geçme süreci

Bebeğin devam sütü ve takviye mamalarla besleniyorsa, 4.-5. aylar itibariyle ufak ufak ek gıdaya geçiş sürecini başlatabilirsin. Çünkü bu süreçte de mamalar ve devam sütü, bebeğin için tek başına yeterli olmayacak. Bebeğine bu süreçte verebileceğin ek gıdalar arasında;

  • İlk denemeler için pirinç unu ile hazırlanmış mamalar,
    1. ay ortalarında sulandırılmış, elma ve şeftali gibi meyvelerin suyu,
    1. ay sonlarında elma, şeftali gibi meyvelerin püreleri ve patates, havuç gibi sebze püreleri bulunabilir.

Bebeğinin bu ek gıdaya geçiş sürecinde uygulaman gereken en önemli kural, verdiğin gıdaları önce 1 çay kaşığı miktarında tattırman ve yavaş yavaş 1 çay bardağına çıkarman olacak. Bu şekilde besin reddi yaşama olasılığın düşecek.

Sebze püreleri hakkında da yazımız var: Bebeği Ek Gıdaya Geçen Annelerin Kurtarıcısı: Sebze Püreleri!

Bebeklerde ek gıdaya geçiş

ek gıdaya geçiş

Yukarıda da bir miktar bahsettiğimiz gibi, bebeğin anne sütü veya mama ile besleniyor olsa da, yaklaşık 6. aylık dönemi ile anne sütünde bulunmayan besin maddelerine ve enerjiye ihtiyaç duyacağı için ek gıdalara başlaman gerekecek. Bu süreç için çok heyecanlı, sabırsız ve belki panik içinde olduğunu tahmin ediyoruz. Ancak bazı küçük noktalara dikkat ettiğin takdirde her şey yolunda gidecek!

  • Bebeğin ek gıdalara geçişte, bu hiç tanımadığı gıdalara karşı tepkili olabilir, besin reddi yaşayabilir. Bu gibi bir durumu engellemek için bebeğin aç olduğu bir zamanda ek gıda ile tanıştırman faydalı olacak.

  • Bebeğini zorlamaman önemli. Bebeğin bir besini yemek istemiyorsa zorlama, birkaç gün sonra tekrar dene. Eğer zorlarsan, bebeğin bu besine karşı irade göstermeye devam edecek.

  • Bebeğin tattırdığın gıdayı sevdiyse ve tepki göstermediyse, günden güne arttırarak vermeye devam et. 1 çay kaşığından 1 çay bardağına arttırma kuralı burada da geçerli olsun.

  • Bebeğin bu yeni gıdalara karşı alerji geliştirebilir. Bunu önlemek veya aza indirmek için 3 gün kuralını uygula. 3 gün kuralının temelinde, küçük oranlarda denettiğin ek gıdanın bebeğinde herhangi bir alerjik reaksiyona neden olup olmadığını 3 gün bekleyerek görmen ve devamında eğer reaksiyon yoksa devam etmen vardır.

İşin ayrıntısı burada: 6 Soruda Bebeklerde Gıda Alerjileri Hakkında Merak Ettiğin Her Şey!

  1. ay ile birlikte bebeğin artık;
  • Patates, havuç, kabak gibi sebzelerin pürelerini,

  • Elma, şeftali, muz gibi meyvelerin pürelerini,

  • Çok basit sebze çorbalarını tüketebilir.

  • Farklı malzemelerin bir araya geldiği mamaları yiyebilir.

Bebek mamalarının en lezzetli tarifleri için: Süper Besleyici Bebek Maması Tarifleri

  1. ayda yine 1 çay kaşığı şeklinde yoğurt ve yumurta sarısı vererek alerjiye karşı bağışıklık sağlayabilir ve gözlem yapabilirsin.

Bu gıdaların tek başına doyurucu olmama ihtimali söz konusu. Ancak bu süreç bir başlangıç sürecidir ve anne sütü ile veya devam mamalarıyla katkıya devam edebilirsin.

Bu süreç için bilmen gerekenler tüm detaylarıyla burada: Başlangıçta Her Şey Püreydi: Ek Gıdaya Geçiş Rehberi

Bebeğini yemeye teşvik et!

bebek beslenmesi ek gıda

Ek gıdaya geçiş, sandığın kadar kolay ve eğlenceli bir süreç olmayabilir. Bebeğin sık sık besin reddi yaşayabilir, dili ile itma refleksi geliştirebilir, kaşıkla beslenmekten nefret edebilir. Hele bir de sen de bu işi inada bindirdiysen ve onu zorluyorsan, beslenmediğinden şüphe edip, gıdaları kaşıkla zorla ağzına sokmaya çalışıyorsan işler daha da karmaşık bir hale gelecek.

Ne yaparsan yap yemiyorsa: İştahsız Bebekler İçin 5 Beslenme Önerisi!

Aslında bebeğin bu süreçte çiğneme, kavrama, yutma, ısırma gibi kabiliyetlerini daha da geliştirmiş olacak ve bu kabiliyetleri hayata geçireceği, bebeğine yemek yemeği sevdirecek bir yol var aslında! 7. ayla birlikte uygulayabileceğin BLW (Baby Lead Weaning) yani Bebek Liderliğinde Beslenme methodu ile bebeğinin ek gıdalardan çok daha fazla keyif alması mümkün!

BLW yöntemi ile ilgili bilmen gerekenler için oku: Bırak Kendi Kendine Yesin: Bebek Beslenmesinde BLW Yöntemi

Yoğurt ve peynir beslenme listesine ne zaman girmeli?

Bebek gelişimi için süt ürünlerinin önemi büyük, ancak süt ürünlerinin bebeğinin hayatına girdiği zaman çok önemli. 7. ay ile birlikte bebeğine ev yapımı bebek yoğurdu ve bazı peynir çeşitlerini verebilirsin. Ancak;

  • İnek sütü kullanmamalısın. İnek sütü, alerji riski yüksek olan bir gıda.

  • Keçi sütü kullanabilirsin. Keçi sütünün alerji riski ve kazein oranı çok daha düşüktür.

  • Peynir olarak yine, pastorize keçi sütünden yapılmış lor ve tuzsuz peynirleri 7 aylık bebek beslenmesi listesine ekleyebilirsin.

İnek sütü ile yapılan yoğurtlar ve peynirler, yavaş yavaş 8 aylık bebek beslenmesi içerisinde yer alabilir.

Bebeğinin yoğurdunu kendin yap: Bebek Yoğurdu Yapımı Hakkında Bilmen Gereken İpuçları!

"Çorbalardan ne haber?" diyecek olursan, bebeğine bu süreçte bol bol sebze, yayla, tarhana gibi çorbalar verebilirsin.

Bebek çorbası tariflerine ulaşmak için: Birbirinden Lezzetli Bebek Çorbaları

Bebeğin yumurta ile ne zaman tanışmalı?

bebeklere yumurta

Yumurta, bebekler için en uygun ama en alerjik besinlerden birisi. Yumurtayı yukarıda bahsettiğimiz gibi 6. ayda özellikle sarısını 1 çay kaşığı olarak tattırıp, vücuduyla tanıştırarak alerjiye karşı bağışıklık kazandırabilirsin. Çünkü bebeklerde alerjinin nedeni; vücudun hiç tanımadığı, farklı bileşenlere sahip gıdaları yabancı madde olarak algılaması ve ona karşı direnç göstermesidir.

8. ayla birlikte, bebeğin alerjik reaksiyon göstermediyse yumurta sarısını beslenmesine katmaya başlayabilirsin. 10. ayla birlikte ise yumurta akını da beslenmeye yavaş yavaş katabilirsin.

Gözün aydın; 10. aylık bebek beslenmesi listene artık mükellef bir bebek kahvaltısı ekleyebilirsin. Yumurta var, peynir var, e daha ne olsun?

Haydi sana örnek bir bebek kahvaltısı menüsü verelim!

Örnek bebek kahvaltısı menüsü
Bir yarım veya bütün haşlanmış yumurta veya az yağda pişirilmiş omlet
Bir yemek kaşığı lor peyniri veya az yağlı kaşar peyniri
Yarım dilim tam buğday ekmeği

Daha fazlası da burada: "Bebek Kahvaltısı İçin Pratik ve Besleyici Tarifler"

Bebeğin hangi tahılı, ne zaman yemeli?

Tahıllar, bebek beslenmesi içerisinde önemli bir yere sahip. Ancak her tahılın belli bir vakti var. Hangi tahıl ürününü hangi ayda bebeğine verebileceğini tablomuzda sıraladık.

Tahıl ürünü Ay
Pirinç 6. ay
Yulaf ezmesi 7. ay
Tam buğday unu 7, 8. ay
Durum buğdayından üretilmiş makarna 9. ay
Diğer tüm tahıl ürünleri 10. ay -

Tahıllardan bahsetmişken bebeğinin ekmeğini kendin yapsan ne kadar güzel olur: 6 Ekmek Tarifi İle Bebek Ekmekleri Hakkında Merak Ettiklerin!

Hangi et ürününe ne zaman başlanmalı?

ek gıda

Tavuk, balık, kuzu, dana gibi havyanların etlerinin protein açısıdıan önemi malum. Bu etleri bebeğine aşağıda verdiğimiz tablodaki aylara uyarak verebilirsin.

Et ürünü Ay Veriliş şekli
Balık (metal içermeyen, dip balığı olmayan yağlı balıklar) 7. aydan itibaren Haftada 1 kez, iyice ezilmiş şekilde
Dana, kuzu eti 8. aydan itibaren Haftada 1, 2 kez, kıyma şeklinde çorbalarda veya ızgara köfte olarak
Tavuk eti 8. aydan itibaren Didilmiş şekilde çorbalarda veya iyice ezilmiş şekilde püre olarak, sebze yemekleri içerisinde
Karaciğer 9. aydan itibaren Kolay ezilebilen ve iyi pişen yapısıyla püre olarak veya kendi başına parça olarak

Farklı gıdaları hangi dönemde nasıl vermen gerektiğini ayrıntılarıyla öğren: Bebeğine Hangi Besini Hangi Ayda Nasıl Yedirmelisin?

Bebeğin ne zaman sofrada yemeye başlayacak?

Bebeğin 10. ay itibariyle artık sofrada senin yiyeceğin yiyecekler içerisinden seçimler yapabilir, kendi başına yiyebilir ve sindirimini çok daha çabuk sağlayabilir. Bu süreçte onu kendi kendine yedirmesi için teşvik etmelisin. Sofranın yeni bireyi bebeğin 1 yaşına geldiğinde ise çok acı, baharatlı ve varsa alerjisi olan besinler haricinde her şeyi seninle birlikte yiyip içebilir.

Bebeklerde su tüketimi nasıl olmalı?

Bebeğin anne sütü ile beslendiği takdirde, ilk 6 ay suya ihtiyaç duymayacak. Çünkü anne sütü içerisindeki bileşenler onun su vücudunda su kaybına değil; aksine sıvı takviyesine yardımcı olur. Ancak devreye ek gıdalar girdiğinde, vücudunda dehidrasyon oluşacağı için ekstra suya ihtiyaç duyacak. Yani bebeğinin anne sütü ile beslenirken suya ihtiyaç duyduğu, kaşıkla da olsa su verilmesi gerektiği doğru olmayan bir bilgi!

Yeri gelmişken, bebek beslenmesi hakkında doğru bildiklerini bir sorgulamaya ne dersin?: Her Kafadan Bir Ses: Bebek Beslenmesi Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar

6-12 aylık bebeklerin günlük su ihtiyacı 30 ila 100 cc arasında değişir. Bebeğinin susuz kalıp kalmadığını anlamak için bezini kontrol edebilirsin. Eğer bebeğinin bezi günde 5-6 defa ıslanıyorsa, bebeğin yeterli derece sıvı alıyor demektir. Ancak daha az bez değiştiriyorsan, sıvı alımını biraz arttırmanda fayda var.

Ne demişler, alet işler el övünür: Annelerin İşini Kolaylaştıracak 9 Bebek Beslenme Ürünü!

Bebeğine tatlı olarak neler sunabilirsin?

Tatlıdan kastımız elbette çikolata, şeker, baklava gibi tatlılar değil! Hatta bu gıdalardan bebeğini mümkün olduğunca uzak tutman gerek. Biz daha çok meyvelerle tatlandırılmış, yumuşak kıvamlı şeylerden bahsediyoruz. Muhallebi dediğini duyar gibiyiz! Evet, bebeğinin seveceği meyveler, süt ve diğer yan malzemelerle birbirinden lezzetli muhallebiler hazırlayabilirsin. Sana basit bir bebek muhallebisi tarifi verebiliriz.

Muzlu bebek muhallebisi

Malzemeler
1 tatlı kaşığı irmik
1 tatlı kaşığı yulaf unu
1 adet muz
1 bardak su
Hazırlanışı
Su, yulaf ve irmiği bir tencereye al.
Muhallebi kıvamına gelene kadar kısık ateşte pişir.
Muhallebi göz göz kaynadıktan sonra ateşten al ve soğumaya bırak.
Muzu bir çatalla ez.
Muhallebi ile muzu karıştır.

Bebeğinin ağzını tatlandıracak daha fazla bebek muhallebisi tarifi görmeye ne dersin?: Bebeğin Bunlara Hayır Diyemeyecek: 7 Leziz Bebek Muhallebisi Tarifi