Çocuklarda Bademcik Büyümesi Nedenleri ve Tedavisi

Çocuklarda bademcik büyümesi tedavi edilmediği takdirde uyku apnesi ve gelişim bozuklukları gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Peki, çocuklarda bademcik ameliyatı hangi durumlarda ve nasıl yapılıyor? Hadi başlayalım!

Çocuklarda bademcik büyümesi nasıl anlaşılır?

Boğazın arka kısmında, yumuşak damağın her iki yanında bulunan ve vücudun savunmasına görev alan ova şekilli dokular bademciklerimiz. Muayenesi oldukça basit, çocuğun ağzını açtığında küçük bir ışık kaynağı ile bademciklerini görebilirsin. Eğer normal bademcik görüntüsüne göre büyükse ve kırmızılık varsa bir enfeksiyonun varlığından şüphelenilebilir. Hatta buna;

  • Boğaz ağrısı,
  • Ateş,
  • Yutma güçlüğü,
  • Halsizlik,
  • Ağızda kötü koku,
  • Boyun lenflerinde şişme gibi şikayetler de eklenebilir.

Bademciklerin büyüklükleri 4 kademi olarak değerlendiriliyor.

  • Birinci ve ikinci bademcikler solunum yolu rahatsızlığına yol açmıyorlar.
  • Üçüncü seviye bademcikler hastalıksız dönemde de tıkanıklık yapabiliyorlar.
  • Dördüncü seviye bademcikler hastalık olmadan daha ileri derecede solunum rahatsızlığı ve nefes sorunlarına yol açabiliyorlar.

Farkları öğren, birbiriyle karıştırma: Çocuklarda Geniz Eti Hakkında Bilmen Gerekenler

Çocuklarda bademcik büyümesinin nedenleri neler?

Geniz eti ve bademcik enfeksiyonları çocukluk döneminin en sık görülen sorunlarından. Öyle ki geniz eti ve bademcik ameliyatı ülkemizde en çok uygulanan operasyonlar arasında.

  • Çocuğun kreş ve anaokulu gibi kapalı ortamlarda sıklıkla bulunması,
  • Alerjisinin olması,
  • Boğaz enfeksiyonu geçirmesi,
  • Bademciklerin virüs ya da bakterilerle enfekte olması,
  • Bağışıklık sisteminin zayıf olması gibi faktörler bademcik büyümesine yol açabiliyor.

Anlattık: 5 Soruda Çocuklarda Boğaz Enfeksiyonu

Çocuklarda bademcik büyümesi hangi sorunlara yol açıyor?

Çocuklarda bademciklerin normalden büyük olması;

  • Uyku bozuklukları,
  • Geçici solunum durması,
  • Horlama,
  • Gelişim ve davranış bozuklukları,
  • Öğrenme ve okul performansının kötü etkilenmesi gibi problemlere yol açabiliyor.

Çocuklarda Yetersiz Büyüme Nasıl Anlaşılır?

Çocuklarda bademcik büyümesi tedavisi nasıl yapılır?

Çocukluk çağında bademciklerin alınması (tonsillektomi) bir zamanlar dişlerin çıkması kadar normal sayılsa da günümüzde tonsillerin ve adenoidlerin şişmesi onları almak için yeterli bir neden olarak görülmüyor. Çünkü tonsillerin hastalık oluşturmaktan çok hastalıkları önlediği kabul ediliyor. Doktorlar genellikle bademciklerin normal boyutlarına dönmesini bekliyorlar ya da şişmeyi azaltmak için antibiyotik tedavisi uygulamaya tercih ediyorlar.

Ancak bazı durumlarda bademcik ameliyatı gerçekten gerekli oluyor. Aşağıda Amerikan Pediatri Akademisi’ne göre ameliyatın hangi durumlarda tercih edildiğinden bahsettik.

Çocuklarda bademcik ameliyatı hangi durumlarda yapılır?

  • Tekrarlayan bademcik enfeksiyonu atakları varsa (son 3 yıl içerisinde yılda 3’ten fazla, son 2 yıl içerisinde 5’ten fazla ya da yılda 6-7 atak),
  • Antibiyotikle tedaviye rağmen bademcik iltihabı ya da bademciklerin şişmesi kronikleştiyse,
  • Şişmiş bademcikler soluk alıp vermeyi, akciğerlerdeki oksijen ve karbondioksit alışverişini ciddi ölçüde engelliyorsa,
  • Yutma güçlüğü ya da konuşma bozukluğuna yol açan bademcik büyümesi söz konusuysa,
  • Tonsil etrafında veya arkasında abse oluşuyorsa,
  • Uyku apnesi gibi uyku bozukluklarına yol açan bir durum varsa,
  • Kulak enfeksiyonları nüksetmeye devam ediyorsa,
  • Yutma ve soluk alıp vermenin engellenmesiyle birlikte horlama ve ağızdan soluk alıp verme varsa bademcik ameliyatı gerekli.

Öğren: Çocuklarda Kulak Ağrısı Neden Olur, Nasıl Tedavi Edilir?

Çocuklarda bademcik ameliyatı nasıl yapılır?

Ameliyat hazırlığında aileyle ameliyat ve sonraki süreç konusunda konuşulup olası riskler ve faydalar anlatılarak bilgilendirilme yapılıyor. Bademcik ameliyatı genel anestezi ile yapıldığı için çocuğun boğaz enfeksiyonunun geçmiş olması gerekiyor. Kan tahlili ve akciğer filmi normal olan çocuklar ameliyata alınıyorlar. Bademcik ameliyatı ağız içerisinden, yaklaşık 30-40 dakika süren bir operasyonla tamamlanıyor.

Ameliyat sonrasında 10 günlük yumuşak ve ılık diyet öneriliyor. Birkaç gün süren ağrılar olabileceği için ağrı kesici veriliyor. Bademcik ameliyatı sonrasında kanama için dikkatli olmak gerekiyor. Ufak bir kanama durumunda mutlaka doktorla iletişime geçmek gerekiyor.

Ameliyatsız bademcik küçültme de günümüzde tercih edilen seçenekler arasında. Plasma teknolojisi ile yapılan bu uygulamada bademciği tamamen almak yerine, yeteri kadar küçültme yapılarak solunum yolunun açılması sağlanıyor. Plasma tedavisinde bademcikler buharlaştırılarak alınıyor ve birinci ya da ikinci dereceye kadar küçültülebiliyor.

Çocuklarda bademcik ameliyatı kaç yaşında yapılır?

Çocuklarda bademcik ameliyatı her yaşta uygulanabiliyor. Uyku apnesi dışında bademcik operasyonları için 2,5 yaş sonrası bekleniyor. Ameliyatın en sık uygulandığı grup ise 3-5 yaş. Gerekli şartlar ve zorunluluklar oluştuğu takdirde çocuk daha da büyüsün diye beklemek faydadan çok zarara yol açabiliyor.

Çocuklarda bademcik büyümesinin bitkisel tedavisi var mı?

Eğer bademcik şişmesinin altında boğaz enfeksiyonu gibi bir durum yatıyorsa birtakım doğal kürlerle semptomların hafiflemesine yardımcı olabilirsin.

  • Geceleri çocuğuna yatmadan önce bal ile karıştırdığın 1 bardak ılık süt içirmen, boğazlarının yumuşamasını sağlar ve bademciklerin çevresinde bakteri oluşumunu engeller.
  • Ada çayı antioksidan özelliğiyle boğaz enfeksiyonlarına iyi geliyor.
  • 1 bardak sıkılmış limonu sıcak su ile karıştırıp demledikten sonra düzenli olarak tüketmen, bademciklerdeki iltihabının hafiflemesine yardımcı olur.
  • Papatya ve ıhlamur gibi yatıştırıcı bitki çayları çocuğunun boğaz ağrısının hafiflemesini sağlar.
  • Zencefil tam bir şifa deposu. Çocuğunun düzenli olarak tüketmesini sağlaman bağışıklığının da güçlenmesine yardımcı olacaktır.

Bunları da deneyebilirsin: Çocuklarda Bağışıklık Sistemini Güçlendirmek İçin Neler Yapmalı?

Bu makaleyi arkadaşlarınla paylaş:

Kaynakça ve İleri Okuma

Murkoff, H., Hathaway S., Arlene Eisenberg. Çocuğunuz Büyürken Sizi Neler Bekler? Dile Tunalı (Çev.). İstanbul: Epsilon Yayınları, 2005.