A’dan Z’ye Eğitici Oyuncak Seçme Rehberi

Çocukların gelişimi ve kaliteli zaman geçirebilmeleri için oyuncakların önemini göz ardı etmek olmaz. Ama her oyuncak da çocuk gelişiminde aynı önemi taşımıyor. Bu yazımızda eğitici oyuncaklar olarak adlandırılan oyuncaklarının önemi, çeşitleri ve seçimi üzerinde duracağız. Meraklı annelerin bilgisine!

Eğitici oyuncaklar nedir?

eğitici oyuncak

0-6 yaş aralığında çocuklar öncelikle duyu organlarıyla, ardından zihinsel yönelimleri ile dünyayı tanımaya başlarlar. Oyuncaklar da çocuğun hayatına bebekliğinden itibaren girer. Önceleri duyu organları ile keşfederek oyuncaklarla oynayan çocuğunu, ilerleyen dönemlerde zihinsel olarak etkileyecek ve gelişimine katkı sağlayacak oyuncaklara yönlendirmen gerekir. Bu oyuncaklar eğitici oyuncaklar kategorisine girer. Neticede oyuncaklar yalnızca çocuk oyalansın, anne rahat etsin mantığı ile kullanılabilecek nesneler değildir.

Bu yazıdakilerin her biri zihinsel ve fiziksel gelişime katkı sağlıyor: Tüm Yönleriyle Çocuk Oyuncakları

Eğitici oyuncaklar çocuklara erken yaşlarda;

  • Gruplandırma,
  • Farklı olanı keşfetme,
  • Sıralama,
  • Eşleme,
  • Sayma gibi kavramları öğretmek amacını taşır.

Çeşitli formatlarda, bu ve bunun gibi kavramları çocuğun deneyimleyerek öğrenmesi için üretilir. Eğitici oyuncaklar tüm bunları çocuğa muhakkak eğlendirerek kazandırmaya çalışır. Oyuncakların yanı sıra aynı amaca hitap eden eğitici oyunlar da vardır. Eğitici oyunlar zaman zaman bu oyuncaklarla kurgulandığı gibi oyuncaklardan bağımsız da oynanabilir.

Zeka oyuncakları da eğitici oyuncaklar kategorisinde değerlendirilebilir. Ama önemli olan çocuğunun yaşına ve fiziksel gelişimine uygun öğeler taşıyan oyuncakları seçmen! Çocuğunu gereğinden fazla zorlayan oyuncakların olumlu herhangi bir etkisi olmayacak.

Gel bu konuyu ayrıntısıyla inceleyelim: Çocuğunun Zihinsel Kapasitesini Geliştirecek Zeka Oyuncakları

Eğitici oyuncakların sağladığı faydalar nelerdir?

1 yaş eğitici oyuncak tavsiyesi

Her yaş grubu için farklı eğitici oyuncak çeşitleri var. Çocuğun 0-3 yaş aralığında ise duyulara hitap eden ve bir partner yardımı ile oynayabileceği eğitici oyuncaklar seçmen gerekirken, 3-6 yaş aralığında ise ya tek başına ya da arkadaş grubu ile oynayabilecekleri puzzle, eşleştirme kartları, lego gibi oyuncaklar seçmelisin.

Eğlendirirken eğitiyor: Tüm Faydaları ve Çeşitleriyle Lego Oyuncaklar

Eğitici oyuncaklar nasıl olmalı?

  • Çocuğunun deneme-yanılma yöntemi ile sonuca varmasına yardımcı olur.

  • Çocuğunun dil gelişimine katkı sağlar. 0-3 yaş arası çocuklar, oyunu oynadığı kişinin vurgularla söylediği kelimeleri aklında tutar ve yeni kelimeler öğrenir. Bu sayede soru sorma ve sorunları dile getirme yetisi gelişir.

  • Sayı, geometrik şekiller, yazılı kavramlar hakkında aşinalığını arttırır.

  • Neden-sonuç ilişkisi, benzerlik ve farklılık gibi kavramları algılamasına yardımcı olur.

  • Grupla oynadığında sosyal yönden gelişme göstermesini sağlar.

  • Kendine güvenini arttırır, liderlik yönünü sivriltir.

  • Çocuklar oyunun gidişatı ve sonucuna göre duygularını daha rahat şekilde ifade ederler. Kızgınlık, sevinç, gerginlik gibi birçok duyguyu keşfedebilirler.

  • Hayal gücünü geliştirir.

  • Yeteneklerin küçük yaşta ortaya çıkmasına yardımcı olur. Örneğin müzik yeteneği olan bir çocuğun eline müzikli oyuncak verilirse ileride harikalar yaratması için kocaman bir adım atmış olunur.

  • El-göz koordinasyonunu kuvvetlendirir ve küçük kaslarının çalışması için fayda sağlar.

  • Çocukların kendine olan güvenlerini gelişir.

Eğitici oyuncakları seçerken nelere dikkat etmelisin?

  • Eğitici oyuncak seçimi yapılırken dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, çocuğunun yaşına ve gelişimine uygunluğu olmasıdır. 2 yaşında bir çocukla, 6 yaşında bir çocuğun fiziksel ve zihinsel yetenekleri aynı olmayacaktır. Bu yüzden çocuğunun yaşına uygun ve fiziksel gelişimi doğrultusunda oynayabileceği oyuncakları seçmen gerekir.

  • Oyuncağın çocuğunun ilgisini çekecek nitelikten olduğuna dikkat etmelisin. Eğer çocuğunun sesli materyallere ilgisi varsa, seçtiğin eğitici oyuncakların sesli olması onun bu oyuncakla ilgi ile oynamasına sebep olur.

  • Özellikle 0-3 yaş döneminde çocuklar duyuları ile öğrenir. Bu nedenle seçeceğin oyuncakların çocuğunun duyu organlarına hitap etmesine özen göstermelisin.

  • Seçeceğin oyuncak çok yönlü olsun. Örneğin, görme duyusuna hitap ederken bir yandan da işitme duyusuna dokunsun.

  • Sivri, keskin veya bir şekilde çocuğuna zarar verecek özellikler taşımasın. Kimyasal maddeler barındırmasın.

  • Özellikle 1 ve 3 yaş aralığındaki çocuklar için ahşap eğitici oyuncaklar, hem güven açısından hem de gelişim açısından faydalı olabilir.

Yeri gelmişken, ayrıntılı bilgi bu yazıda: Çocuğun İçin Eğlencenin En Doğal Hali Ahşap Oyuncaklar

  • Renkli ve dikkat çekici nitelikte olsun.

  • Kolay temizlenebilir olsun. Özellikle 0-3 yaş aralığındaki çocuklar nesneleri ağzına alarak tanımaya meyillidir. Haliyle bu oyuncakları da ağızlarına sokabilir ve ısırabilirler. Herhangi bir olumsuz durumlar karşılaşmamak için oyuncağın temizliğine özen göstermelisin.

Aşağıda yaşlara göre eğitici oyuncak seçimini daha kolay yapabilmen için bazı bilgiler ve fikir olsun diye bazı oyuncak çeşitleri verdik.

Eğitici oyuncak çeşitleri

0-6 ay eğitici oyuncaklar neler?

 6 ay eğitici oyuncak tavsiyesi

0-6 ay eğitici oyuncaklar nasıl olmalı?
Çocuğun duyularına hitap etmeli
Sesli, renkli olmalı
Dokunduğunda farklı materyaller hissedebilmeli

Bu oyuncaklara örnek olarak;

  • Çıngırakları,

  • İki parçadan oluşan, birbirine geçmeli oyuncakları,

  • Hayvan sesleri gibi spesifik sesler çıkaran oyuncakları verebiliriz.

Bir de videomuz var!

6 ay-1 yaş eğitici oyuncaklar neler?

eğitici oyuncak setleri

6 ay-1 yaş eğitici oyuncaklar nasıl olmalı?
Çocuğunun basit motor gelişimine katkı sağlamalı
Zekasını geliştirmeli
Duyulara hitap etmeli

6 ay-1 yaş eğitici oyuncak tavsiyesi olarak;

  • Motor gelişimini destekleyen, üst üste koyulan, ahşap blokları,

  • Davul, eğitici piyano gibi ses ve müzik kulağını geliştirecek oyuncakları,

  • İçerisinde çeşitli kavramların bulunduğu, renkli ve bol görselli kitapları verebiliriz.

3 aydan 1 yaşa kadar olan süreçte bebeğin için seçebileceğin oyuncak önerileri ve faydaları bu yazımızda: Ay Ay 1 Yaş Oyuncakları

2 yaş eğitici oyuncaklar neler?

2 yaş eğitici oyuncak

2 yaş eğitici oyuncaklar nasıl olmalı?
Çocuğun zihinsel gelişimine fayda sağlamalı
Analitik düşünmesine katkıda bulunmalı
Bir hedefe varmayı amaçlamalı

2 yaş eğitici oyuncaklar, artık çocuğun zihinsel gelişimine fayda sağlayacak oyuncaklara dönüşüyor! Bu dönemde çocuğunun analitik düşünmesine katkı sağlayan, yapboz gibi hedefe varmayı amaçlayan oyuncakları tercih etmen gerek.

  • Basit, büyük parçalı yapboz oyuncak,

  • Daha küçük parçalı ve denge sağlama üzerine kurulu eğitici blok oyuncaklar,

  • Büyük parçalı, Lego gibi birbirine geçirmeli oyuncaklar,

  • Dolgu oyuncaklar,

  • Kitaplar, 2 yaş eğitici oyuncak örnekleri olarak verilebilir.

Çocuğun için daha fazla oyuncak önerisine mi ihtiyacın var? Öyleyse seni bu yazıya alalım: 2 Yaş Oyuncakları

3-5 yaş eğitici oyuncaklar neler?

3 yaş eğitici oyuncak

3 yaş eğitici oyuncaklar nasıl olmalı?
Bilimsel ve hayatın içerisinden bilgiler aşılamalı
Zihinsel gelişime katkıda bulunmalı
Günlük yaşam hakkında fikirler edinmesini sağlamalı

3-5 yaş aralığındaki çocuklar artık çok daha bilimsel ve hayatın içerisinden bilgiler edinmesini sağlayacak oyuncaklarla oynamalı. Bilimsel diyerek anlatmaya çalıştığımız nokta, matematik ve biyoloji gibi bilim dalları hakkında bilgi sahibi olabileceği ve zihinsel gelişimine katkıda bulunacak oyuncaklardır.

3-5 yaş eğitici oyuncak tavsiyesi verebileceğimiz örnekler arasında;

  • İçinde doktor aletlerinin olduğu ya da insan vücudunu tanıtan sağlık setleri,

  • Özellikle Montessori eğitiminde sıklıkla tercih edilen, çocuğu hayata hazırlayan oyuncaklardan biri olan oyuncak mutfak seti,

  • Oyuncak gitar ve daha çok tuşlu/sesli oyuncak piyanolar,

  • Matematiğe aşinalık sağlayacak sayılı oyuncaklar (sayı eşleştirme kartları gibi) bulunuyor.

3 yaş için daha fazla oyuncak önerisi ve bilgisi burada: Doğru Yaşta Doğru Seçim: 3 Yaş Oyuncak Örnekleri