Büyüme atağı nedir?
Dr. Hetty van de Rijt ve Dr. Frans Plooij tarafından “Harika Haftalar (The Wonder Weeks)” olarak adlandırılan atak haftalarında bebekler çeşitli sıçramalardan ve ilerlemelerden geçebiliyorlar. Büyüme atakları dediğimiz bu dönem, bebeklerin düzenlerinde ve huylarında birtakım geçici değişimlere yol açıyor.
Bebeklerde büyüme ataklarının belirtileri neler, senin için sıralayalım.
- İştah artışı ya da azalması,
- Beslenirken huzursuzluk,
- Uyku rutininde değişiklikler,
- Davranışlarda değişkenlik (daha fazla kucak isteme, daha çok ağlama, mızmızlanma vs.),
- Anneye düşkünlük.
Bebeklerde sıçrama dönemleri her türlü alışkanlığın değişmesine yol açabiliyor. Özellikle uyku alışkanlıkları bu dönemde büyük sapmalar gösterebiliyor. Bir anda gece uyanmaları ve çılgınca ağlamalarla karşılaşabilirsin. Uzmanlar büyüme ataklarının bebeklerde önemli gelişimsel değişiklikler sağladığını belirtiyorlar. Senin için her ne kadar zor bir dönem olsa da bu ataklar sonrasında bebeğinin yatağında yuvarlandığını, emeklediğini hatta yürümeye başladığını görebilirsin.
Bebeklerde atak haftası hesaplaması nasıl yapılır?
Bebeklerde atak hesaplaması doğum tarihine göre yapılıyor. Yani, bebeğin 1 hafta erken doğduysa 1 hafta geriden geleceksin demektir.
Bebeklerde büyüme atakları hangi aylarda olur?
Uzmanlar büyüme ataklarının özellikle bebeğin ilk yılının belirli dönemlerinde görülme olasılığının daha yüksek olduğunu söylüyorlar. Bu uzmanlara göre bebeklerde büyüme atak haftaları 2., 3., 6. haftalarda ve 3. ila 6. aylarda gerçekleşiyor.
Bebeklerde büyüme atağı cetvelini aşağıda görebilirsin!
Her bebeğin gelişimi farklı seviyelerde ilerleme kaydedebileceği için atak haftalarında sapmalar olması normal, bunlar yaklaşık değerler. Ufak tefek oynamalar olsa da belirttiğimiz tarihlerde bebeğinde değişimler görebilirsin. 20 ay içerisinde toplamda 10 sıçrama dönemi görülüyor. İşte, bebeklerin atak dönemleri!
Bebeklerde atak haftaları
Bebeklerde atak haftası genel olarak herhangi bir zamanda başlayabiliyor. Aşağıda senin için tüm atak dönemlerinin bebeğinde yol açmış olduğu değişikliklere detaylıca değindik. Büyüme atakları ne kadar sürer, bunu da söyleyelim. Küçük bebeklerde genellikle 2-3 gün süren büyüme atakları, büyük bebeklerde 1 haftaya kadar uzayabiliyor.
5. hafta büyüme atağı
- Değişen duyular dünyası denilen bu dönem 4,5. ve 5,5. haftalar arasında başlıyor.
- Bebeğin, artık yüzünü daha net görebilir ve bu nedenle sabırsızlıkla beklediğin o gülücüğü bu atak haftasında alabilirsin.
- Duyuları doğumdan sonra dünyayla tanışması sebebiyle daha hassaslaşıyor.
- İç organları ve metabolizması gelişiyor.
- Yumuşak bir atak dönemi olduğunu söyleyebiliriz.
Hangi Eğlenceli Duyusal Oyunlarla Çocuğunun Beyin Gelişimini Destekleyebilirsin?
8. hafta büyüme atağı
- Oluşumlar dünyası denilen bu dönem 7,5. ve 9,5. haftalar arasında başlıyor.
- Bebeklerde gaz sancısının can sıktığı bir hafta.
- İlerleyen haftalarda beyin gelişimi daha da arttığında bebeğin, kaslarına söz geçirmeyi öğrenerek daha kolay gaz çıkarabilir.
- Bu dönemde ellerini, kollarını incelemeye ve biraz daha hareketlenmeye başlar. Kolunun veya bacağının duruşunu kontrol etme becerileri gösterebilir. Çocuğunun El Becerilerini Geliştirmek İçin Yapabileceğin 8 Şey
- Duvarlardaki ışık yansımaları dikkatini çeker ve bebeğini hayranlıkla onları izlerken yakalayabilirsin.
12. hafta büyüme atağı
- Yumuşak geçişler dünyası denilen bu dönem 11,5. ve 12,5. haftalar arasında başlıyor.
- Minik kuzunun hareketlenmeye başladığı döneme hoş geldin!
- Kaslarını kontrol etmeyi daha iyi öğrendiği için gaz problemi yavaş yavaş ortadan kalkıyor.
- Değişik sesler çıkartıp bolca salya akıtabilir.
- Miniğinin seslere çok tepki vermeye başlayıp taklalar atabildiğini, kolları ve bacaklarıyla nesnelere dokunma ve tekme atma becerisinin geliştiğini görebilirsin.
- Onu [oyun halısıyla](https://www.anneysen.com/bebek-hazirliklari/makale/bebek-esyalari-ve-ihtiyaclari-yerlerde-yuvarlanma-zamani-en-cok-tercih-edilen-12-oyun-halisi_10872) tanıştırmak için ideal bir dönem.
19. hafta büyüme atağı
- Olaylar dünyası denilen bu dönem 14,5. ve 19,5. haftalar arasında başlıyor.
- Kusma problemiyle uğraşan anneler için rahat haftaların başladığı bir dönem.
- Bazı bebekler bu haftalarda sessiz harfleri kullanarak sesler çıkartabiliyorlar.
- Parmak kasları gelişim gösteriyor, ellerine verilen oyuncak ya da emziği daha sıkı tutmaya başlıyorlar.
- Doyduklarında memeyi ittiriyorlar.
- Bebeğine ismiyle seslediğinde dönüp sana baktığını görebilirsin.
- Ses, hareket, ışık, tat, koku ve dokudaki yumuşak geçişleri daha iyi algılayabilir.
Miniğinle erkenden iletişime geç, ihtiyaçları hakkında ipuçları al: Bebek İşi Bir İletişim Şekli: Bebek İşaret Dili
26. hafta büyüme atağı
- İlişkiler dünyası denilen bu dönem 22,5. ve 26,5. haftalar arasında başlıyor.
- Senden ayrıldığında ağlamaya başlama, her gördüğünü isteme, söylediğin kelimeleri taklit etme gibi davranışlar bu atak haftasında ortaya çıkıyor.
- Zorlu bir dönem olsa da küçük oyunlarla onu tavlayabilirsin.
Ayrılık endişesiyle nasıl mücadele edebilirsin: Endişe Etmene Gerek Yok: Bebeklerde Ayrılık Korkusu ve Başa Çıkma Yöntemleri!
37. hafta büyüme atağı
- Kategoriler dünyası denilen bu dönem 33,5. ve 37,5. haftalar arasında başlıyor.
- Bebeğinin ruh halinin nasıl olması gerektiğine kendisinin karar verdiği bir dönem.
- Bu dönemde her şeyi kategorilendirir. Nesnelerin, duyuların, insanların ve hayvanların belli gruplara dahil olduğunun ayırdını yapabilir.
- Gülmesi bitince tekrar ağlamaya başlayabilir, canı istemezse gülmeyebilir, canı isterse birdenbire ağlayabilir.
Bebek gelişimine katkı sağlayan süper oyuncaklarla tanış: Ne Zaman Ne Oynasın: Ay Ay 0-1 Yaş Oyuncakları
46. hafta büyüme atağı
- Zincirleme olaylar dünyası denilen bu dönem 41,5. ve 46,5. haftalar arasında başlıyor.
- Büyüme atağı haftaları arasında neredeyse en ızdıraplısı. Yaklaşık 45 gün süren bu hafta bitmek bilmiyor.
- Bebeğin bu dönemde çok büyük gelişimsel özellikler gösteriyor.
- Ayaklarının üstüne basmaya başlayabilir, kaşığı kendi ağzına götürebilir.
- Emeklemede büyük bir yol alabilir.
En önemli dönüm noktalarından biri: İlk Büyük Mücadele: Emekleme ve Yürüme
55. hafta büyüme atağı
- Programlar dünyası denilen bu dönem 50,5. ve 54,5. haftalar arasında başlıyor.
- Bebeklerde atak dönemi olarak en sakin haftalardan biri.
- Ev-mutfak işlerinde sana yardım edebilir veya kendiliğinden sana yardım etmek isteyebilir.
- Giysilerini getirip dışarı çıkmak isteyebilir, oyuncaklarıyla oynarken hayal gücünü konuşturabilir. Pek korkulacak bir atak dönemi değil doğrusu.
Bebeğinin Zekasını Nasıl Geliştirebilirsin?
64. hafta büyüme atağı
- İlkeler dünyası denilen bu dönem 59,5. ve 64,5. haftalar arasında başlıyor.
- Bebeğine kurallar koyman gereken ve onun bu kuralları anlamaya başladığı dönemdesin! “Burası senin odan, burası anne-babanın odası.” gibi minik tanıtımlarla başlayabilirsin.
- Artık miniğin plan-program yapmaya da başlayabilir.
- Eğer senden istediğini alamazsa sinirlenebilir. Onunla anlaşma ve pazarlık yoluna gidebilirsin, bunu anlayacak kadar büyüdü.
- “Hayır.”, “Dur.”, “Yapma.” gibi komutları anlayabildiği atak dönemi, bu dönem. O kadar da korkulacak bir şey yokmuş değil mi?
75. hafta büyüme atağı
- Sistemler dünyası denilen bu dönem 70,5. ve 76,5. haftalar arasında başlıyor.
- Müjde! Artık bebeğinin geçireceği son ataktasın.
- 1 yaş sonrası büyüme atakları bu dönemde yer alıyor. “İstediğimi yaparım.” tavrıyla kendini belli eden, bebeklerde 2 yaş sendromu da bu atağın sonuçları arasında.
- Dürüst, faydalı veya dikkatli olmak gibi kavramları algılar, kendi değerlerini oluşturmaya başlıyor.
- Bebeğin bu dönemde “sen” ve “ben” kavramlarını öğrenebilir, ilk çizimlerini yapmaya başlayabilir. Duvarları karalmaya başlamadan önce ona bir resim defteri alsan iyi edersin.
Büyüme ataklarını bilmek sana ne kazandırır?
Bebeğinin çok huysuzlandığı ve onu doktora götürmeyi düşündürecek kadar ağladığı dönemleri doğal karşılar ve paniğe kapılmazsın. Bunun geçici bir süreç olduğunu ve bebeğine nasıl yaklaşman gerektiğini bilmek işini kolaylaştırır. Bebek atak takvimini takip ederek miniğini bekleyen değişimleri bilebilir ve onu nasıl destekleyeceğini öğrenirsin.
Kitap haline getirilen Harika Haftalar’ın aynı isimle atak haftalarının takibini yapabileceğin bir app de var. Bebek atak haftaları uygulaması annelere büyük kolaylık sağlıyor, haberin olsun.
Miniğin her dönemde farklı bir büyüme evresine girecek. Bunları öğren ve ona yardımcı ol: Bebeklerin Büyüme ve Gelişimini Etkileyen 7 Faktör
Büyüme ataklarında nasıl davranmalısın?
Büyüme ataklarında yapabileceklerinin en iyisi, miniğini gözlemleyerek ihtiyacı olanları karşılamak ve tabii ki ona bol bol sarılarak güvende olduğunu hissettirmek. Daha fazla kucak, süt, yemek ve uyku da diğer yardımcıların olabilir.
- Öncelikle bebeğinin gelişim göstererek yeni beceriler edinebildiği bu dönemlerde onun zihnini daha yakından tanımak için bol bol kitap oku. Hangi yaşında onu nelerin meşgul edebileceğini öğrenmek için bebeğinin yaşına uygun aktiviteler, oyunlar ve oyuncaklar seç. Uzman onaylı oyuncaklara bir bak: Prof. Dr. Haluk Yavuzer’den İlk 6 Yılda 20 Oyuncak Önerisi
- Atakların ilk gününde bebeğinin süt ihtiyacını karşılayamıyormuş gibi hissedebilirsin. Ancak endişelenmeden emzirmeye devam edersen vücudun kısa sürede bu duruma adapte olur. Dengeli beslenme ve sıvı tüketimiyle süt üretimini artırman mümkün.
- Atak haftalarında bebeğinin başka bir sorunu olduğundan endişeleniyorsan bez sayısını ve kilo artışını takip etmende fayda var. Ateşini de ölçebilirsin. Yine de endişelerin devam ederse doktorunla iletişime geç.
- Bebeklerin sıçrama haftalarında en az bebekler kadar annelerin de sakinliğe ve huzura ihtiyacı var. Bunun geçici bir durum olduğunu kendine sürekli hatırlatman önemli. Yardıma ihtiyacın olduğu durumlarda bunu dile getirmekten çekinme. Stres ve yorgunluğun süt üretimini azalttığını unutma.
Küçüğünün karnı doysun: 8 Adımda Anne Sütünü Arttırmanın Yolları
Atak haftalarında bu kriz bastırma yöntemlerini uygula!
- Bebeğinin krizini bastırmak için ona sarıl ve vücudunu okşa.
- Kollarında hafifçe salla ya da onunla birlikte sallanan sandalyede otur.
- Miniğinle birlikte odada ağır ağır gezin.
- Minik kuzunla konuş ya da ona şarkı söyle.
- Hafif hafif poposuna vur, bu onun sakinleşmesini sağlar.
2 yaş sonrası büyüme atakları annelerin merak ettiği konular arasında. Bebeklerde büyüme atakları 2 yaşa kadar bitmiş oluyor, bu dönemde çocuğunda gördüğün ruhsal değişimler tamamen 2 yaş sendromundan kaynaklanıyor.
Onu da burada anlattık: 2 Yaş Sendromu Nedir, Nasıl Üstesinden Gelinir?
