Bebeklerde Bağırsak Düğümlenmesi Belirtileri ve Tedavisi

Tıpta invajinasyon denilen bebeklerde bağırsak düğümlenmesi çok şiddetli karın ağrılarına neden olabilen bir rahatsızlık. Bebeklerde bağırsak düğümlenmesi belirtileri neler, neden olur ve nasıl tedavi edilir? Hadi başlayalım!

Bağırsak düğümlenmesi nedir?

Bağırsak düğümlenmesi; ağızdan alınan besinlerin popodan çıkarılamamasına neden olan, genellikle küçük bebeklerin 8 ile 14. ayları arasında görülen ve karın ağrısına yol açan nadir bir hastalıktır.

İnce ya da kalın bağırsakların iç içe geçmesi gibi türleri olsa da en sık görülen şekli ince bağırsağın kalın bağırsağın içine geçmesidir. Bağırsak düğümlenmesi yalnızca bebeklerde değil; çocuklarda da görülebiliyor.

Bebeklerde bağırsak düğümlenmesi neden olur?

Bebeklerde bağırsak düğümlenmesi nedenleri

  • Bebeklerde bağırsak düğümlenmesinin yaygın nedeni, bağırsakların iç içe girmesi. Bu duruma invajinasyon deniyor. Bebeğin makatında kanamaya yol açıyor. Tedavi edilmediği takdirde bağırsakların kanlanmasında bozulma ve çürüme meydana geliyor.
  • Bebeklerde bağırsak düğümlenmesinin bir diğer nedeni, bağırsak volvulusu. Yani, bağırsaklar kendi etrafında dönüyorlar. Hızlıca müdahale edilmezse bağırsaklar kanlılığını kaybederek çürümeye başlıyor.
  • Kitleye bağlı gelişen bağırsak düğümlenmesi ise genellikle daha yavaş ilerliyor ve kendini geç belli ediyor. Bağırsak tıkanıklığından ziyade kitleye bağlı şikayetler daha fazla.

Yenidoğan bebeklerde bağırsak düğümlenmesi neden olur?

Özellikle yenidoğan döneminde doğumsal anomaliler sıklıkla görülebiliyor. Anne karnındayken bağırsağın kendi etrafında dönmesi volvulusa yol açabiliyor.

Karın şişliği olan ve beslenmeyi tolere edemeyen yenidoğanlarda atrezi denilen, bağırsak bütünlüğünün olmadığı durumlar da söz konusu olabiliyor.

Bunları öğren: Yenidoğan Bebeğinde Görülebilecek Bu Hastalıklara Dikkat!

Bebeklerde bağırsak düğümlenmesi belirtileri nelerdir?

  • 15-20 dakika ara ile gelen ve çocuğun kıvranmasına neden olan şiddetli karın ağrısı (kolik ağrı),
  • Karında şişlik,
  • Ani ağlama nöbetleri (9 Maddede Bebek Ağlaması),
  • Bacakları karna çekme,
  • Safralı kusma (Çocuklarda Kusmaya Ne İyi Gelir?),
  • Gıda alamama,
  • Makatta kanama,
  • Kaka yapamama,
  • Böğürtlen jölesine benzer koyu, mukuslu ve kanlı kanka, bebeklerde bağırsak tıkanıklığı belirtilerinden.

Kaka deyip geçme: 8 Maddede Bebek Kakası Hakkında Bilmen Gereken Her Şey

Bu durumu zaman zaman karın ağrısı olmayan ve çoğu kez stres görülmeyen bir dönem de takip edebiliyor. İnvajinasyon kaynaklı bağırsak düğümlenmesi kendini, bebeğin makatında kanama yol açarak gösteriyor.

Bebeklerde bağırsak düğümlenmesi nasıl anlaşılır?

Bebeklerde bağırsak tıkanıklığı nasıl anlaşılır

Karın bölgesinde meydana gelen kitle bağırsak düğümlenmesi tanısı koymak için büyük bir etken. Bebeklerde bağırsak düğümlenmesini teşhis etmek için hava veya baryumlu enama denilen radyolojik görüntüleme yapılması gerekebiliyor.

Bu testi yapmak yalnızca teşhis koymayı sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda bağırsak tıkanıklığını da açabiliyor.

Bebeklerde bağırsak düğümlenmesi tedavisi

Eğer düğümlenme kasık fıtıklarının içerisine sıkışan bağırsak parçası sebebiyleyse buna mutlaka acil müdahale gerekiyor. Tedavi geciktiğinde ölüme dahi yol açabiliyor.

Son yıllarda bağırsak düğümlenmesi tedavisinde kapalı yöntemle yapılan uygulamalar tercih ediliyor. Genellikle hava ya da popodan serum sıvısı verilerek ultrason veya röntgen eşliğinde bağırsakların açılması sağlanıyor.

En sık kullanılanı ise “Pnömatik Reduksiyon” denilen hava ile açma yöntemi. Bu sayede %90’lara varan başarılı sonuçlar elde edilebiliyor. Bebeklerde bağırsak düğümlenmesini hava ya da sıvı ile açma yöntemleri başarısız olduğu takdirde açık ameliyat yapılıyor.

Neden olur, nasıl geçer: Bebeklerde Kasık Fıtığı

Bebeklerde bağırsak düğümlenmesi ameliyatı

Eğer enema, bağırsaklardaki tıkanıklığı açmazsa sorunu düzeltmek için cerrahi müdahale yapılması gerekebiliyor.

Özellikle tanı ve tedavisi gecikmiş olan çocuklarda bağırsak kanlanması bozulabildiği için problemli kısım çıkarılabiliyor.

Bebeklerde bağırsak düğümlenmesi ameliyatı sonrası iyileşme oranı tecrübeli ellerde %90-%95’leri bulabiliyor. Tanı ve tedavi için geç kalındığında bağırsak kanlanması bozulabildiği için bağırsağın o bölümünün çıkarılması gerekebiliyor.

Bebeklerde bağırsak düğümlenmesi tekrarlar mı?

5 yaşına kadar olan çocuklarda bağırsak düğümlenmesinin özellikle ilk 3 gün içerisinde tekrarlama ihtimali var. Bağırsak düğümlenmesi tekrarladığı zaman hava ile açma işlemi uygulanıyor. Ancak ilk uygulamada bağırsakların hava ile açılması, ikinci denemede de başarılı sonuç alınacağı anlamına gelmiyor.

Bağırsak düğümlenmesinde havayla redüksiyon yönteminin avantajlarından da bahsedelim. Çocuğunun açık ameliyat olmasına gerek kalmadığı için genel anestezi almamış oluyor. Karın boşluğu açılmadığı için sonraki dönemlerde bağırsak yapışıklığı görülme ihtimali azalıyor ve miniğin hastanede daha az süre kalıyor.

Bebeklerde bağırsak düğümlenmesi ölümcül müdür?

Bebeklerde bağırsak düğümlenmesi tedavi edilmediği takdirde ölümle sonuçlanabiliyor. Karın içinde ölmüş dokuların mutlaka alınması gerek.

Özellikle bağırsak düğümlenmesi olan çocuklar beslenemediklerinde ve kusarak sıvı kaybettiklerinde daha ciddi tablolar oluşabiliyor. Bağırsak düğümlenmesinde erken tanı çok önemli, geç kalındığı takdirde tedavi giderek zorlaşabiliyor.

Bu da ilgini çekebilir: Bebeklerde Gaz Sancısı Neden Olur, Ne İyi Gelir?

Kaynakça ve İleri Okuma

Bebek ve Küçük Çocuk Bakımı (0-5)-Steven P. Shelov & Tanya Remer Altmann