Doğum Kontrol Hapı Nedir? Yan Etkileri ve Zararı Ne?

Belki bir ya da daha fazla çocuğun var, onlarla mutlusun ve bedenen ya da zihnen artık bir çocuk sahibi olmak istemiyorsun. Bu noktada istenmeyen gebeliğe karşı doğum kontrol hapından faydalanabilirsin.

Peki doğum kontrol hapı nedir, yan etkileri ve zararları nelerdir? Merak ettiğin her şeyi bu yazıdan öğrenebilirsin.

Doğum kontrol hapı nedir?

Doğum kontrol hapı yani tıbbi adıyla oral kontraseptif (OKS); ağızdan alınan, istenmeyen gebeliğin önlenmesini sağlayan hormon kombinasyonlarıdır. Doğum kontrol hapı ne işe yarar, bunu da söyleyelim. Bu hapların içerisinde östrojen ve progesteron hormonları bulunur. Bu karışım, yumurtalarının yumurtalıklarından çıkmasını engeller ve rahim ağzı akıntısını koyulaştırarak spermlerin buraya geçmesini önler. Bu sayede hamilelik de önlenmiş olur.

Doğum kontrol haplarının koruma oranı %99’dur. Geri kalan %1’lik dilim hapın düzensiz kullanılmasından kaynaklanır.

Doğum kontrol hapı nasıl kullanılır?

doğum kontrol hapı kullananlar

Özellikle ilk kez doğum kontrol hapı kullanımı konusu kafa karıştırıyor. Şöyle anlatalım; doğum kontrol haplarının 21 ve 28 günlük tabletlerden oluşan iki farklı çeşidi mevcut. 21 günlük tabletlere adetin ilk 5 günü içerisinde başlanır ve 21 gün boyunca günde 1 tane alınarak kullanmaya devam edilir. Tabletler bittiğinde hapa 7 gün ara verilir ve ardından yeni pakete başlanır.

“21 günlük doğum kontrol hapı bittikten kaç gün sonra adet olunur?” diye sorabilirsin. Tabletlerin bitmesinin ardından verilen 7 günlük arada adet olacaksın. 28 günlük tabletlere ise, yine adetin ilk 5 günü içinde başlanır ve ara verilmeden kullanılır. Zaten bu hapların 28 günlük olmasındaki amaç, ilaca ara verildiğinde çıkan karışıklıkları engellemektir. Genellikle bu hapların son 7 tableti, hormon değil vitamin içerir.

Doğum kontrol hapı ne zaman korumaya başlar?

Doğum kontrol hapı kullanımına adetin ilk 5 günü içinde başlanması ve bu süre boyunca aksatmadan, düzenli olarak kullanmanla birlikte koruyuculuk, ilk günden itibaren başlar. Bu süreçte ek bir korunma yöntemi kullanmana da gerek yoktur.

Bu konuyla alakalı bir diğer sorunun da “Doğum kontrol hapları 7 günlük arada korur mu?" olduğunu biliyoruz. Evet, 7 günlük arada da koruyuculuk devam eder. Ancak 7 gün sonra yeni pakete vaktinde başlamazsan hamilelik riski söz konusu olabilir.

Doğum kontrol hapı ne zaman içilir?

Bu haplardan her gün bir tane almalısın. Ancak ne zaman aldığın, akşam ya da sabah içmen önemli değil.

“Doğum kontrol hapı aç mı tok mu içilir?” diye bir sorun da olabilir. Hapları iki durumda da içebilirsin, ama mide bulantısı olmasından korkuyorsan tok karnına içmeni öneririz.

Doğum kontrol hapı unutulursa ne yapmalı?

Eğer doğum kontrol hapı 1 gün unutulursa aynı gün içinde aklına geldiği herhangi bir anda içebilirsin. Sonraki hapı her zamanki saatinde alabilirsin. Hapı içmediğini ertesi gün ilaç saatinde fark edersen iki hapı aynı anda alabilirsin, herhangi bir sorun olmaz.

Eğer 2 hap atladığını fark edersen 2 gün boyunca 2 hapı aynı anda içmelisin. 3. günde tek hap almaya devam edebilirsin. Ancak 7 gün boyunca ekstra bir korunma yöntemi uygulamalısın.

3 veya 4 hap kullanmayı unuttuysan doktoruna danışmalısın. Hap kullanımını düzene sokman için en doğru yolu sana o söyleyecektir. Bu süreçte istenmeyen gebeliği önlemek için farklı bir korunma yöntemine başvurmalısın.

Doğum kontrol hapı yan etkileri

doğum kontrol haplarının yan etkileri

  • Baş ağrısı,
  • Mide bulantısı,
  • Çarpıntı,
  • Göz sorunları,
  • Bacaklarda şişme,
  • Vajinal kuruluk,
  • Tüylenme,
  • Kilo alma,
  • Göğüslerde hassasiyet, doğum kontrol haplarının en sık görülen yan etkilerinden.

Doğum kontrol hapı zararları

Aslında doğum kontrol haplarının insanların gözünde kötü bir şöhreti var. Çok ciddi sorunlara neden olduğu söylense de zararları kişiden kişiye ve hapa göre değişebilir. Doğum kontrol hapı kullanımının insan bedeninde yarattığı zararlı durumlara örnek olarak;

  • Kan pıhtılaşması,
  • Damar tıkanıklığı,
  • Varis sorunlarını söyleyebiliriz. Ancak bu konuda en doğru bilgiyi almak için doktoruna başvurmalısın.

Doğum kontrol hapının faydaları

  • Öncelikle tabii ki istenmeyen gebeliklerin önüne geçer.
  • Adet dönemini düzene sokar.
  • Adet sancılarını ve kanama miktarını azaltır.
  • Çikolata kistlerini ve diğer yumurtalık kistlerini küçültür, yenisinin çıkma ihtimalini azaltır.
  • Polikistik over sendromu sorunlarını azaltır.
  • Cilt sorunlarını hafifletir.
  • Tüylenmeyi hafifletir.
  • Rahim ve yumurtalık kanseri riskini azaltır.

Doğum kontrol hapı çeşitleri

doğum kontrol haplarının yan etkileri

Bir doğum kontrol hapı kullanmaya karar verirsen, doktorun senin için uygun bir ürünü;

  • Adet düzenine,
  • Kilona,
  • Yaşına,
  • Tıbbi geçmişine göre seçecektir.

Bu aşamadan sonra sana düşen, hapı çok düzenli bir şekilde kullanmak ve konuyla ilgili 6 ay-1 sene aralıklarla doktor kontrolüne gitmek. Eğer bir zaman sonra hamile kalmaya karar verirsen, yine doktor kontrolünde doğum kontrol hapını kesmelisin.

Piyasada içerikleri değişkenlik gösteren pek çok doğum kontrol hapı markaları var. Bu yöntemi tercih ettiğinde “En iyi doğum kontrol hapı markası hangisi?” diye soracağını tahmin ediyoruz. Yukarıda da dediğimiz gibi senin için en iyi hapı doktorun seçecektir. En iyi marka bu diyemeyiz ama en çok tercih edilen doğum kontrol hapı isimleri ve doğum kontrol hapı fiyatları hakkında biraz konuşabiliriz.

  • Yasmin doğum kontrol hapı: Doğum kontrolünün dışında sivilce, sebore ve ödem gibi sorunlar için de kullanılan Yasmin, en çok tercih edilen haplardan. 21 günlük tablet şeklinde satılan Yasmin’in Drospirenon ve Etinil estradiol maddelerine alerjileri olan kadınlar tarafından kullanılmaması gerekiyor. Yasmin doğum kontrol hapı fiyatı şu an 60 TL civarında.

  • Qlairista doğum kontrol hapı: 28 tabletlik yani ara vermeden kullanılabilen Qlairista doğum kontrol hapı kullananlar kullananlar çok az yan etki yaşadıklarını söylemişler. Bu yüzden en zararsız doğum kontrol hapı çeşitlerinden biri olarak değerlendiriliyor. Ayrıca vücudun ihtiyacına uygun şekilde hormon tedarik ettiğinden sevilen bir ürün olmuş. Qlairista fiyat fiyatı şu an 60 TL civarında.

  • Yazz doğum kontrol hapı: 24+4 yani 28 tabletlik bir çeşit olan Yazz’ın son 4 hapı etkin maddeler olan hormonları içermiyor. Kullanımına ara verip kafa karışıklığı yaratılmaması adına böyle şekillendirilen Yazz’ın en hafif yan etkilere sahip olduğu söyleniyor. Yazz’ın fiyatı şu an 61 TL civarında.

  • Microgynon doğum kontrol hapı: 21 tabletlik bu hap, piyasadaki en uygun fiyatlı markalardan biri. Ayrıca bazı aile hekimleri tarafından ücretsiz olarak da temin edilebiliyor. İlacın etken maddesi olan Etinil estradiol ve levonorjestrele alerjin varsa, bu hapı kullanmamalısın. Microgynon doğum kontrol hapının fiyatı şu an 52 TL civarında.

  • Diane 35 doğum kontrol hapı: Bu hap, gebeliği önlemenin dışında akne ve kıllanma tedavisi için de kullanılıyor. Şu anki fiyatı 22 TL civarında.

  • Reginon doğum kontrol hapı:Uygun fiyat doğum kontrol haplarından biri aha olan ve aile hekimleri tarafından ücretsiz temin edilebilen markalardan biri de Reginon. Etkin maddeleri Gestoden ve Etinilestradiol. Bu maddelere alerjin varsa ilacı kullanmamanı öneririz. Reginon’un piyasa fiyatı ise 50 TL civarında.

  • Ginera doğum kontrol hapı: Etkin maddesi Gestoden ve Etinilestradiol olan Ginera, çok tercih edilen haplardan biri. Şu anki fiyatı 60 TL civarında.

Doğum kontrol haplarını kullanırken aşağıdaki belirtiler ortaya çıkarsa muhakkak doktoruna başvurmalısın:

  • Göğüste meydana gelen ani ağrılar,
  • Öksürürken kan gelmesi,
  • Ani nefes darlığı,
  • Şiddetli baş ağrısı,
  • Baş dönmesi,
  • Kas güçsüzlüğü,
  • Konuşmanın bozulması,
  • Ani görme kaybı,
  • Depresyon,
  • Ciddi karın ağrısı.

Kimler doğum kontrol hapı kullanmamalı?

  • 35 yaş üstü kadınlar,
  • Sigara içenler,
  • Yüksek tansiyon hastaları,
  • Damar tıkanıklığı olanlar,
  • Yakın zamanda düşük yapanlar ya da kürtaj olanlar,
  • Kalp hastaları,
  • Migreni olanlar,
  • Böbrek ve safra kesesi hastalarının doğum kontrol hapı kullanması zararlı olabilir. Bunlara benzer bir sorunun varsa doktorun önermeden bu hapları kullanmamalısın.

Emzirirken doğum kontrol hapı kullanılır mı?

Doğum kontrol hapları yüksek östrojen içerir. Yapılan araştırmalar bu miktarlardaki östrojen hormonlarının süt salgılanmasını azalttığı tespit edilmiş. Ayrıca bu miktarın kan pıhtılaşmasını da arttırdığı gözlenmiş. Bu yüzden emzirme döneminde en azından doğumdan sonraki ilk 6 hafta bu haplar kullanılmamalı.

Emzirirken kullanılan doğum kontrol hapı ise yalnızca progesteron içermeli. Bu haplar östrojen içermediği için emzirirken güvenle kullanılabilir. Sadece progesteron içeren doğum kontrol hapları isimlerini öğrenmek için doktoruna başvurmalısın.

Hadi bunlara da bak: 27 Soruda Emzirme Hakkında En Çok Merak Edilenler

Anneysen anneleri bu konuda neler dedi?

Doğum kontrol hapı kilo aldırır mı?

Doğum kontrol hapının yan etkileri neler?

Emzirirken doğum kontrol hapı kullanabilir miyim?

Doğum kontrol hapını bıraktım ne zaman hamile kalabilirim?

Kaynakça ve İleri Okuma

Bebeğinizin İlk Yılında Sizi Neler Bekler?-Heidi Murkoff

Bu içerikte yer alan bilgiler hiçbir şekilde doktor tavsiyesi yerine geçmez.