Bebeklerde Kabızlık Nasıl Giderilir?

“Bebeğim kakasını yapamıyor!” diyen annelerin sayısı az değil. Senin de yavrucuğun kabızlık şikayeti yüzünden kıvranıyorsa bebeklerde kabızlık hakkında bilmen gereken her şeyi bu yazıda anlattık.

Bebekler neden kabız olur?

Bebeklerde kaka yapmama sorununda genel olarak temel sebep, beslenme programındaki hatalardan kaynaklanır.

Yenidoğan bebeklerde kabızlık neden olur?

Bebeğin henüz ek gıdaya geçmedi, diş çıkarmıyor ya da ilaç kullanmıyor. Yalnızca anne sütü ile besleniyor. Bu gibi durumlarda "Anne sütü ile beslenen yenidoğan bebek kabız olur mu?" diye sorabilirsin. Evet, bu durum çok doğal. Yenidoğan kabızlık sorunu, çoğunlukla boşaltım sisteminin henüz gerektiği kadar düzenli çalışmamasından kaynaklanır. Bu durum ilerleyen aylarda düzene girmeye başlar. 

Eğer bebeğin mamayla besleniyorsa kabızlık sorunu daha fazla görülebilir. Bu durumda doktoruna danışarak bebeğinin mamasını değiştirebilirsin. 

Bebeklerde kabızlık belirtileri nelerdir?

  • Bebeğin keçi pisliği gibi yuvarlak, tane tane ve sert kaka yapar.
  • Dışkılama seyrek olur. Fakat unutma; dışkılamada seyreklik her zaman kabızlık belirtisi değil. Bebeğinin kabız olduğunu anlaman için kakasının sert ve tane tane olması gerekir. Yumuşak kaka kabız olarak değerlendirilmeyebilir. 

Şuna bak, bebeğini kakasından tanı: 8 Maddede Bebek Kakası Hakkında Bilmen Gereken Her Şey

  • Kaka yapamayan bebek karın ağrısı çeker, midesinde rahatsızlık olur.
  • Kabız olan bebek huzursuzdur.
  • Çocuğunun iç çamaşırının kirlenmesi de bebeklerde kabızlık belirtisidir.

Bebeklerin kaç gün kaka yapmaması normaldir?

Bebeğinin 1-3 gün aralığında kaka yapması beklenir. Yani günde 2 kere de 3 günde 1 de yumuşak kıvamlı kaka yapması normaldir. Ancak bu süreç 3 günü geçiyorsa ve kakası sertse kabızlık durumundan söz edilebilir.

Bebeklerde kabızlığa ne iyi gelir?

bebeklerde kabızlık sorunu için çözüm önerileri

Peki, bebeklerde kabızlık nasıl geçer, bebeklerde kabızlık çözümü için ne yapmak gerek?

  • Kabız bebeklere ne iyi gelir sorusunun en net cevabı beslenmeyi değiştirmek. Ek gıdaya geçen bebeklerde sıvı alımını, sebze-meyve tüketimini arttırmak (muz dışında), besinlerin yağ içeriğini zenginleştirmek ve bebeğini lifli gıdalarla beslemek kabızlığa iyi gelir.
  • Sert gıdaların içine bir çay kaşığı kepek unu katabilirsin.
  • Bebeklerde sert kaka nasıl yumuşatılır, diye soruyorsan, 25-50 ml erik veya elma suyunu biberon, bardak ya da kaşıkla bebeğine içirebilirsin.
  • Bebeklerde kabızlığa hangi meyve iyi gelir, söyleyelim. Armut, erik, kayısı ve üzüm kabız çocuğa verilebilecek meyveler arasında.
  • Bebeğin çok küçük değilse kabız olduğu süre boyunca günde üç fincandan fazla süt vermesen iyi olur.
  • Bebeğin kabız olduğu zamanlarda onu sırtüstü yatırarak ayaklarına bisiklet çevirme hareketi yaptırabilirsin. Bebeklerde kabızlık masajı denen bu yöntem işe yarayabilir.
  • Kabızlık tedavisinin genel kuralını da söyleyelim: Tedavi, kabızlık süresinin iki katı kadar bir süre uygulanmalı. Bu nedenle beslenme programına dikkatle uyulması çok önemli.

“Bebeklerde kabızlık için ne iyi gelir, bana besinlerin ismini ver de onları yedireyim.” dersen, Prof. Dr. Gülbin Gökçay'ın Yaşamın İlk 2 Yılında Çocuk Sağlığı ve Bakımı kitabından öneriler paylaşalım:

Hangi besin? Ne kadar?
Meyve (elma, portakal, kayısı, armut) suyu Günde 15-20 ml
Sebze çorbası ya da püresi Günde 2 kez
Tereyağı, zeytinyağı Bol miktarda
İnek sütü Azaltılmalı ya da tamamen kesilmeli

Bebeklerde kabızlık nasıl giderilir?

Sindirimi daha kolay olduğu için anne sütü ile beslenen bebeklerde kabızlık görülme ihtimali, mamayla beslenen bebeklere göre daha düşük. Yukarıdaki tavsiyelere uyduğun ve bebeğinin beslenme programında değişiklik yaptığın halde kabızlık sorunu geçmiyorsa mutlaka doktora başvur. Bebeklerde kabızlık tedavisinde kullanılan birtakım ilaçlar var. Ancak bizim bebeklerde kabızlık için ilaç isimleri vermemiz doğru değil, bunları yalnızca doktorunun tavsiyesiyle kullanmalısın. Bu ilaçlar, bebeğinin bağırsaklarını çalıştırarak kaka yapma sıklığının artmasını sağlar.

Bebeklerde kabızlık için fitil de verilebilir. Gliserin içeren kabızlık fitilleri bağırsaklarda kurumuş halde bekleyen kakayı yumuşatarak dışkılamayı kolaylaştırır. Ancak bu fitillerin sürekli kullanılması bağırsakların alışmasına ve tembelleşmesine yol açabilir. Bu nedenle bebekler için kabızlık fitilinin uzun süreli kullanımından kaçınmak gerekir.

Yeni doğan bebeklerde kabızlık nasıl giderilir?

yenidoğan bebeklerde kabızlık nasıl giderilir

1 aylık bebekte kabızlık takip edilmesi gereken bir durum. Emziren anne kabız olursa bebek de olur mu, diye merak edebilirsin. Evet, eğer emzirme sürecinde kabızlık problemin varsa bu, bebeğini de etkiler. Yenidoğan bebekte kabızlık görüldüğünde sıvı alımını artırmak gerekir. Bebeği normalden daha sık emzirmek problemin çözülmesine yardımcı olur.

Eğer buna rağmen kabızlık sorunu ortadan kalkmıyor ya da sıklıkla tekrar ediyorsa bebeğini bir uzmana göstermelisin. Anne sütünün yetersiz olduğu durumlarda, devam sütü ile beslenen bebeklerde kabızlık görülme sıklığı daha fazladır. Kabızlık görülen bebekler daha fazla emzirilerek masaj uygulanabilir.

2 aylık bebeklerde kabızlık

2 aylık bebekte kabızlık çözümü için en etkili yöntemlerden biri, bebeğin göbeğine masaj yapmak. Bebeğine ılık banyo yaptırmak, sıvı alımını artırmak ve fitil uygulamak etkili yöntemler olabilir.

3 aylık bebeklerde kabızlık

3 aylık bebek kabızlık çekiyorsa bunun nedeninin beslenmeyle ilgili olmadığını bilmelisin. Çünkü bebeğin yalnızca anne sütüyle besleniyor. Bebeğinin bacaklarıyla bisiklet sürme hareketi yapmak ve karın bölgesine masaj yapmak bağırsaklarını hareketlendirerek kabızlık probleminin çözülmesine yardımcı olabilir.

6 aylık bebeklerde kabızlık

Ek gıda kabızlık problemine yol açtığı için 6 aylık bebeklerde kabızlık görülme riski diğer aylara göre daha yüksek. Sen de "6 aylık bebeğim kabız oldu ne yapmalıyım?" diye merak edebilirsin.

6 aylık bebek kabız olursa püre haline getirilmiş olan kayısı, kuru erik ve pırasa gibi bağırsakları çalıştıran gıdalara ağırlık vermek gerekir. Eğer bebeğinde bir değişiklik olmazsa doktora götürmeyi ihmal etmemelisin.

Senin için hazırladık: Ek Gıdaya Geçiş Rehberi

1 yaş bebeklerde kabızlık

Anne sütünden sonra çok fazla inek sütü tüketen bebeklerde kabızlık sık görülen bir problem. Bebeğini sulu, yumuşak, lifli gıdalarla beslemeye özen göstermeli ve yukarıda bahsettiğimiz evde çözüm önerilerini denemelisin.

Bebeklerde kabızlık nasıl önlenir?

  • Bebeğin ek gıdaya geçtiğinde yemeklerine koyduğun tahılları un olarak değil; bütün halde koy.
  • Bebeğinin yeteri kadar sıvı aldığından emin ol.
  • Bebeğini mümkün olduğunca anne sütü ile besle. 
  • Yukarıda bahsettiğimiz kabızlık masajını bebeğin kaka sorunu yaşamasa da uygula. 

Hangi durumlarda doktora başvurmalısın?

  • Bebeğin sık sık kabız oluyorsa,
  • Kabızlık sorunu birden başladıysa,
  • Bebeğinin kakasında kan görürsen zaman kaybetmeden doktorun yolunu tutmalısın. Çünkü bebeğin kabız olduğunda tedavi edilmezse bu, alışkanlığa dönüşebilir.

Doktor tedavi sırasında makat bölgesinde çatlak olup olmadığını, makatın yerleşim yerini, kalın bağırsakta sinirsel uyarı eksikliği olup olmadığını da kontrol ederek tedavi uygular, gerekirse ilaç verir.

Bunu da öğren: Bebeklerde İshale Ne İyi Gelir?

Kaynakça ve İleri Okuma

  • Modern Bebek Bakımı-Dr. Erhan Ateş,
  • Bebeğinizin İlk Yılında Sizi Neler Bekler?-Heidi Murkoff,
  • Yaşamın İlk 2 Yılında Çocuk Sağlığı ve Bakımı-Prof. Dr. Gülbin Gökçay.