Bebeklerde Ateş Nereden Ölçülür?

Eğer bir anneysen bebeklerin ateşlenmesi ile ilgili birçok soru aklına takılacak. Bebeklerde ateş nereden ölçülür, sorusu da bunlardan biri. Hangi tip ateş ölçer ile bebeklerde doğru ateş ölçümü yapmak mümkün? Yeni nesil ateş ölçerleri kullanmak kolay mı? Dijital bir ateş ölçer mi tercih etmelisin yoksa kızılötesi mi? Ateş ölçerler ve kullanımları konusunda aklın karışıksa yazımızı hemen okumaya başla!

Kaç tip ateş ölçer bulunur?

Bebeğine doğru ateş ölçeri bulmak için, öncelikle ateş ölçerken kullanılan termometrelere bakalım:

Bebeğinin ateşini ölçmek için temelde 3 tip termometre kullanabilirsin.

  1. Civalı cam termometreler: Bu termometreler çok uzun zamandır kullanılıyorlar. Ancak çabuk kırılabilmeleri ve kırıldıklarında açığa çıkan civanın toksik etkisi son yıllardaki kullanımlarını azalttığından artık pek rastlamıyoruz.
  2. Elektronik dijital termometreler: Bu termometreler, ateş ölçümünü civalı cam termometrelere göre daha hızlı yapar. Dijital olduğundan ekrandan ateş değeri kolaylıkla okunur. Cam termometrelerdeki gibi kırılan camdan ya da toksik civadan etkilenme riski de görülmez.
  3. Kızılötesi termometreler: Sadece saniyeler içerisinde ateşi ölçebilmeni sağlar. Bu termometreler de ikiye ayrılır.
    • Kızılötesi kulak termometreleri: Kulak zarı ve çevre doku tarafından üretilen ısıyı ölçer. Birkaç saniye içerisinde sonucu dijital ekrana yansıtır.
    • Kızılötesi alın termometreleri: Kaş bölgesinin üzerindeki ciltten ve etrafındaki dokudan yayılan kızılötesi enerjiyi ölçer. Temaslı ve temassız olarak ikiye ayrılır. Yani alna değdirerek ölçebileceğin veya temas ettirmeden ölçebileceğin tipleri bulunur.

Çocuğunun alnına dudağını değdirdiğin zaman ateşinin olup olmadığını büyük oranda anlayabilirsin. Yine de kesin bilgi sahibi olman ya da belirli aralıklarla ölçerek hastalığın seyrini net olarak anlayabilmen için vücut ısısını bir termometre yardımıyla ölçmeni öneririz.

En iyi bebek termometreleri de burada, lazım olacak: Bebekler İçin En İyi 11 Ateş Ölçer

Bebeklerde ateş nereden ölçülür?

bebeklerde ateş nereden ölçülür

Bebeklerde doğru ateş ölçümünü yapabileceğin birkaç temel nokta var. Termometre tiplerini tanıdıktan sonra, şimdi de çocuğun ateşi nereden ölçülür ona bakalım.

Alından:

Bebeğinin ateşini alın bölgesinden ölçmek için;

  • Bebeğin ve termometre en az 10 dakika aynı ortamda kaldıktan sonra alın termometresini kirden ve saçlardan temizlenmiş alın bölgesine getirmelisin.

  • Temaslı termometre kullanıyorsan çocuğunun alnına değdir. Temassız ateş ölçer nereden ölçülür, söyleyelim. Eğer temassız termometre kullanıyorsan da alnına temas ettirmeden ve yaklaşık 5 cm uzaklıkta tutarak ( ya da termometre kullanım kılavuzunda belirtildiği şekilde) çocuğunun ateşini ölçebilirsin.

temassız ateş ölçer

Makattan (Rektum):

  • Çocuğunu kucağına, bacakları aşağı sarkacak şekilde yatır.

  • Eğer ateşi bir yatak ya da bez değiştirme masasında ölçeceksen yüzüstü olarak yatır ve altına küçük bir yastık ya da katlanmış havlu koyarak kalçasını yükselt.

  • Bir elinle çocuğunun poposunu iki yana açarak anüsün görünür hale gelmesini sağla.

  • Diğer elinle de derecenin ateş ölçerin ucunu 2- 2.5 cm kadar içeri yerleştir ve bu halde yaklaşık 2 dakika kadar sabit şekilde tut.

  • İşlem bittikten sonra dereceyi güzelce temizle. Unutma ki makattan ölçüm en doğru ölçüm kabul edilir.

dijital çubuk termometre

Koltuk altından:

Koltuk altı ölçümünü makattan ölçüm mümkün olmadığında yapabilirsin.

  • Çocuğunun t-shirtünü ve atletini çıkar, üst kısmında giysi olmasın.

  • Koltuk altı terli ise terini silip kurula.

  • Derecenin ucunu çocuğunun koltuk altına iyice yerleştir ve kolunu sıkıca kapa.

  • Dirseğinden bastırarak bu pozisyonda yaklaşık 3-4 dakika kadar tut. Bu arada çocuğunu rahatlatmak için şarkı söyleyebilir, müzik çalabilir, onunla konuşabilirsin.

Kulaktan:

Çocuğun 6 aydan küçükse kulaktan ateş ölçmeni önermeyiz. Peki, kulaktan ateş nasıl ölçülür? Burada dikkat etmen gereken, her zaman aynı kulaktan ölçüm yapman gerektiğidir. Sağ ve sol kulak ölçümü farklı çıkabilir, bunu unutma!

Ateş ölçümünden bir süre önce çocuğun;

  • Kulağının üzerine yattıysa,

  • Kafasında kulağı kapatacak şekilde şapka takmışsa,

  • Çok sıcağa ya da çok soğuğa maruz kaldıysa,

  • Banyo yaptıktan ya da yüzdükten sonra ölçüm yapmadan yaklaşık 30 dakika beklemeni öneririz.

  • Ayrıca, çocuğun bir kulak damlası ya da ilaç kullanıyorsa, ölçümü diğer kulağından yapabilirsin.

Bu arada, bebeğinin kulağının kirli olması da ateş ölçümünün doğru olmamasına neden olabilir. Ayrıca, çocuğunda kulak enfeksiyonu varsa, kan ya da akıntı söz konusu ise kulak termometresini kullanmamalısın.

kulaktan ateş ölçerler

Ağızdan (Oral):

Bu yöntemi bebeğinde ya da küçük çocuğunda kullanmanı önermeyiz. Çocuğun en az 4-5 yaşlarında iken ateş ölçümünü ağızdan yapabilirsin.

Ayrıca çocuğun termometreyi dilinin altında ve dudakları kapalı vaziyette tutabilmeli, termometreyi ısırmamalı ve bu konudaki ilgili yönergeleri anlayarak uygulayabilmelidir.

İyi bir oral ölçüm için ise, dereceyi çocuğunun dilinin altındaki boşluğa dikkatlice yerleştir. Yaklaşık 2-4 dakika arasında bu şekilde tut.

Peki, bebeklerde ateş ölçme nereden yapılmalı?

  • Bebeğinin ateşini 2 yaşına kadar makattan, 2 yaşı geçtiğinde ise koltuk altından ölçmeni öneririz.

  • Eğer çocuğun, yukarıda anlattığımız şekilde ağızdan ateş ölçmeyle ilgili yönergelere uyabiliyorsa yaklaşık 4-5 yaş itibarı ile ateşi ağızdan ölçmeye başlayabilirsin.

Bebeklerde ateş ölçümü sonuçları nasıl değerlendirilmeli?

Oral ölçüm doğrudur ancak çocuğun belirli bir yaşa gelene kadar uygulamakta zorlanabilirsin.

Makattan ölçüm vücudun iç sıcaklığını ölçtüğü için en doğru ölçüm olarak kabul edilir. Ancak bu ölçümün değeri, diğer ölçümlere oranla 0.5ºC ile 1ºC kadar yüksek olabilir. Aklında bulunsun!

Peki, vücut ısısının ateş olarak değerlendirilebilmesi için ölçüm değerlerinin ne olması gerektiğine bir bakalım;

Öncelikle, kulaktan ölçülen ateş kaç olmalı? Buna cevabımız, normal vücut ısısı 35.7-37.5ºC iken kulaktan ölçümün 37.6ºC ve üzerini gösterdiği durumlarda bebeğinin ateşinin olduğudur.

Son olarak, koltuk altından ateş ölçümü kaçtır? Normal vücut ısısı 35.7-37.3ºC iken bebeğinin koltuk altı ölçümü 37.4ºC ve üzerini gösteriyorsa, bebeğinin ateşi vardır.

Vücut ısısının hangi vücut bölgesinde kaç derece çıkmasının ateş olarak değerlendirileceğine aşağıdaki tabloya bakarak da karar verebilirsin.

Daha fazla detay için: Çocuklarda ve Bebeklerde Ateş Kaç Olmalı?

Vücut bölgesi Termometre tipi Normal vücut ısısı ağırlığı ( (ºC) Ateş (ºC)
Koltuk altı ölçümü Dijital 35.7-37.3 37.4
Makat ölçümü Dijital 36.6-37.9 38
Ağızdan ölçüm Dijital 35.5-37.5 37.6
Kulak ölçümü Kızılötesi 35.7-37.5 37.6

Bunu da öğren: Bebeklerde Ateş Nasıl Düşürülür?

Kaynakça ve İleri Okuma

  • Altmann Remer, T., Shelov, P., Steven. Bebek ve Küçük Çocuk Bakımı. Cengizhan Elmas (Çev.). Ankara: İmge Kitabevi, 2015.
  • Murkoff, H., Hathaway S., Arlene Eisenberg. Çocuğunuz Büyürken Sizi Neler Bekler? Dile Tunalı (Çev.). İstanbul: Epsilon Yayınları, 2005.
  • Murkoff, Heidi. Bebeğinizin İlk Yılında Sizi Neler Bekler? Dilek Tunalı (Çev.). İstanbul: Epsilon Yayınevi, 2017.
  • Gökçay, Gülbin. Yaşamın İlk 2 Yılında Çocuk Sağlığı ve Bakımı. İstanbul: A. E. Yayıncılık, 2011.